Początki (do 1955 r.)

Brak jest zapisów historycznych na temat zaopatrzenia w wodę miasta w czasach bardzo odległych do początków XX wieku. Wiadomo, że Oświęcim na początku XIX wieku liczył około 2000 mieszkańców. Rozwój gospodarczy i ożywienie miasta nastąpiło w drugiej połowie XIX wieku, po wybudowaniu kolei żelaznej Warszawa-Wiedeń przez Oświęcim. Można przy­pu­szczać, że zaopatrzenie w wodę w tamtych latach odbywało się ze studni lokalnych, z rzeki Soły oraz potoków i cieków.

Przed II wojną światową miasto nie posiadało centralnych wodociągów. Ludność dwuna­sto­tysięcznego miasta z lokalnym przemysłem zaopatrywała się w wodę ze studni publicznych oraz indywidualnych. Studnie publiczne zlokalizowane były w centrum miasta tzn. w Rynku Głównym, Małym Rynku, Placu Kościuszki, Placu Kościelnym w rejonie dworca PKP i baraków mieszkalnych (przesiedleńcy z Zaolzia). Na zlecenie Magistratu Miasta w latach 1926-1938 firma włoska budowała kanalizację ogólnospławną w centrum miasta i na Zasolu. Wybu­do­wano w tym okresie około 6,5 km sieci kanalizacyjnej z wylotami do rzeki Soły. Najstarsza kanalizacja miasta pochodzi z czasów austriackich, budowana była dla potrzeb dworca PKP. Odbiornikiem ścieków i wód opadowych był rów - potok "Sekwana" z odpływem do Wisły. Nadmienić należy, że wszystkie ścieki gospodarczo-bytowe z poszczególnych posesji odpro­wa­dzane były do kanalizacji poprzez osadniki gnilne (szamba), które stanowiły częściową i jedyną ochronę odbiorników ścieków. Budowę wodociągów oraz rozbudowę i przebudowę kanalizacji na system rozdzielczy, rozpoczął okupant w związku z organizowaniem obozów koncentracyjnych Oświęcim-Brzezinka oraz budową kombinatu chemicznego "I-G Farben Industrie".

W okresie okupacji wybudowano na terenie miasta około 15 km sieci wodociągowej, 18 km kanalizacji w systemie rozdzielczym, stację wodociągową "Zaborze", która zaopatrywała w wodę do picia i potrzeb socjalnych kombinat chemiczny z przyległymi terenami obozów pracy oraz "stare osiedle Chemików" i część dzielnicy - centrum Starego Miasta. Nie dokoń­czono budowy dwóch stacji wodociągowych: na terenie wsi Brzezinka (obok obecnego koś­cioła) i przy ul. Ostatni Etap. Obie stacje przeznaczone były dla potrzeb obozów kon­centra­cyjnych i terenów przyobozowych.

W roku 1945 ludność miasta liczyła około 6 tys. mieszkańców. Kombinat chemiczny, z po­wo­jenną nazwą Zakłady Chemiczne Oświęcim (ZChO), był zniszczony działaniami wojennymi i przez okres trzech lat nie dawał prawie żadnej produkcji. Decyzja Rządu z końca lat 40-tych o odbudowie i rozbudowie ZChO wpłynęła w sposób zasadniczy na rozwój urbanistyczny miasta na rozbudowę wodociągów i kanalizacji.